Mijn vroegste herinneringen spelen zich af in keukens. Mijn moeder vertrok toen ik een kleuter was en mijn vader verliet me toen ik zeven jaar was. Een jaar later werkte ik in restaurants en deed ik alles wat volwassen mannen doen. Er was niemand die mijn zorg op zich kon nemen en de staat was druk met de oorlog in Zuid-Soedan. Ik wist helemaal niets, dus voor lange tijd werkte ik gewoon in keukens. Later werkte ik in fabrieken, ik opereerde de machines die goederen produceerden. Dit waren geen vaste banen: ik werkte een paar maanden hier, een paar maanden daar. Maar voor de watercrisis in de jaren 2030 begon, waren er tenminste nog banen. Vanwege het watergebrek werd het extreem duur om goederen te produceren en veel fabrieken sloten hun deuren. Het was een zware tijd. Veel mensen die ik kende, emigreerden naar Europa en kregen asiel in landen waar ik de naam niet eens van ken. Ik was getrouwd, had kinderen en wij wilden Soedan niet verlaten. Ik bracht veel tijd op straat door. Zittend, denkend over hoe ik de huur moest betalen, waar ik een lening kon krijgen, hoe ik mijn kinderen kon voeden. Als ik thuis was, ergerde ik me al snel aan mijn vrouw en kinderen, ik kon niemand om me heen verdragen.

Ik kende iemand die illegaal kool mijnde en dat aan Egyptenaren verkocht. Hij nodigde me uit om te helpen en dat was hoe het begon. Het graven van een mijn duurt ongeveer een maand als je met twee tot vier man bent. En dan moet je hopen dat daar inderdaad kolen zijn. We schatten waar ze te vinden moeten zijn, beginnen te graven en als we ze vinden werken we non-stop om alles te delven. We proberen zoveel mogelijk kolen in emmers omhoog te takelen voordat we gepakt worden. De kolen brengen we constant naar een andere plek om ze daar op te breken en op te slaan. Een klein gedeelte van de kolen verkopen we in Soedan. Als we ze naar Egypte smokkelen zijn we extra geld kwijt aan het omkopen van grenswachten, maar verkoop aan Egyptenaren brengt meer op. Kool is voor hen nog steeds de goedkoopste vorm van energie, dus we krijgen het makkelijk verkocht.

Op het uitgraven van kool staan zware straffen. Je kunt ervoor gevangengenomen worden, maar je kunt ook onder de grond vast te komen te zitten als de mijn instort of gepakt worden als je kool naar de grens smokkelt. Maar als je het niet doet, kun je je kinderen niet te eten geven. En we moeten allemaal leven.

Er is een reden waarom kool het zwartste is dat je op de aarde kunt vinden, en god weet dat het niet altijd zo donker was. Vroeger was het weelderig en levend, het bood oneindig veel mogelijkheden. Het zong de prachtigste liederen, maar begreep niet dat je dit enkel kon zien als je er zelf middenin stond. Toen veranderde het. Het werd net zo hard als de boomstronken waar het door omringd werd: statig, sober, gesloten. De tijd die voorbij ging, legde langzaam maar zeker meer en meer druk op het materiaal. De druk verstikte het en zo kreeg het zijn nieuwe vorm. Kool werd kool, want het kon niets anders meer zijn. En dat is de simpele reden waarom het zo makkelijk afbrandt.

Abduraman Alom
Omdurman, Soedan

WAT ZIJN ALLE LAGEN DIE JOU VORMEN?